3-12-2024

Estoński CIT, a właściwie ryczałt od przychodów spółek, to sposób opodatkowania znacznie upraszczający zarówno księgowość prowadzoną przez podmiot gospodarczy a co za tym idzie – rozliczenia z urzędem skarbowym. Aby móc korzystać z tego sposobu rozliczeń – czyli „wejść” na CIT estoński – trzeba spełnić szereg warunków. Jednym z tych warunków jest utrzymywanie zatrudnienia na określonym przez ustawodawcę poziomie, i temu zagadnieniu poświęcony został ten artykuł.

Zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U z. 2024 r. poz. 1585) za pomocą CITu estońskiego rozliczać się mogą podatnicy którzy:

a) zatrudniają na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty, niebędące udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika, przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym, a w przypadku gdy rokiem podatkowym nie jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych – przez co najmniej 82% dni przypadających w roku podatkowym, lub
b) ponoszą miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń podatnik jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych lub płatnikiem składek ZUS i składki zdrowotnej.

Powyższe oznacza, iż pracodawca posiada pewną dowolność w zawieraniu umów gdyż do limitu mogą wliczać się zarówno umowy o pracę jak i umowy cywilnoprawne. Ważne jest jednak, że NIE MA MOŻLIWOŚCI mieszania umów o pracę i umów pozostałych w celu wypełnienia limitu. Przykładowo: pracodawca zatrudniający 2 pracowników na UOP i jednego zleceniobiorcę nie będzie mógł skorzystać z estońskiego CITu. Taką samą interpretację przepisów przyjęły organy np. w Interpretacji Indywidualnej DKIS z 9 marca 2023 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.9.2023.1.KW). Warto zatem zwrócić uwagę na strukturę zatrudnienia w spółce, jeśli chce się „wejść” na estoński CIT oraz kontynuować korzystanie z tego sposobu rozliczenia.

Ustawodawca przewidział uproszczenie w tym warunku skierowane dla podatników rozpoczynających działalność. W pierwszym roku opodatkowania takiego podatnika nie ma obowiązku wypełnienia limitu zatrudnienia. W drugim i każdym kolejnym roku podatnik jest natomiast zobowiązany do zwiększania zatrudnienia o co najmniej jeden etat rocznie. Oznacza to, iż pełny poziom osiągnie dopiero w czwartym roku prowadzenia działalności. W przypadku rozpoczęcia działalności już z jednym pracownikiem następuje również skrócenie czasu w którym pracodawca ma osiągnąć pełne zatrudnienie.

Przykład 1
Spółka 123 rozpoczęła działalność w 2024 r., od początku rozliczając się za pomocą estońskiego CITu. W 2023 zatrudniała dwóch pracowników. W 2025 będzie musiała zatrudniać już trzech pracowników. Jeśli spółka 123 rozpoczynając działalność skorzystałaby z preferencji i w pierwszym roku nie zatrudniałaby, to zwiększając zatrudnienie o 1 pracownika rocznie, limit wypełniony by został dopiero w 2027 r.

Tutaj należy pochylić się nad zagadnieniem rozpoczęcia prowadzenia działalności, które pozwala na preferencyjne spełnienie limitów zatrudnienia. Generalnie organy np. w interpretacji indywidualnej DKIS z 24 lipca 2024 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.253.2024.1.AJ) wskazują, iż przekształcenie np. spółki komandytowej w spółkę z. o. o. nie będzie skutkować utratą prawa do stosowania estońskiego CITu. Jeśli chcą Państwo jednak kontynuować to rozliczenie po przekształceniu i mieć pewność, iż będzie to legalne, to zachęcamy o wystąpienie do DKIS o wydanie interpretacji indywidualnej, o której wydanie sporządzi wniosek jeden z naszych doradców podatkowych.

Powyższe zasady odnoszą się do „normalnych” podatników CIT. Ustawodawca, podobnie jak w przypadku podatników rozpoczynających działalność, przewidział udogodnienia dla tzw. „małych podatników CIT” czyli podatników których przychody ze sprzedaży, wraz z VATem należnym, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym 2MLN euro w przeliczeniu na złotówki(więcej o małym podatniku CIT przeczytasz tutaj: Mały podatnik PIT i CIT). Tacy podatnicy muszą w pierwszym roku funkcjonowania spółki na estońskim CIT zatrudniać jedną osobę na umowie o pracę lub ponosić wydatki w wysokości średniego miesięcznego wynagrodzenia w przypadku zatrudniania zleceniobiorcy. W kolejnym roku trzeba już „wejść” na pełny poziom zatrudnienia pracowników na umowach o pracę lub umowach cywilnoprawnych. Oznacza, to iż od drugiego roku już trzeba zatrudniać aż 3 pracowników/zleceniobiorców.

Zgodnie z art. 28l ustawy o CIT podatnik traci prawo do stosowania CITu estońskiego wraz z końcem roku podatkowego w którym nie wypełniony został limit zatrudnienia.

Przykład 2
Spółka ABC, będąc ,,dużym” podatnikiem CIT, stosuje CIT estoński. W trzecim roku – 2024 funkcjonowania na ryczałcie nie wypełniła warunku zatrudnienia. Oznacza to, iż od pierwszego stycznia 2025 r. spółka będzie musiała się rozliczać już na zasadach ogólnych.

W przypadku gdy podatnik utraci prawo do korzystania z ryczałtu, to może po raz kolejny to prawo nabyć po upływie 3 lat podatkowych, jednakże nie wcześniej niż po upływie 36 miesięcy następujących po roku kalendarzowym w którym podatnik stracił prawo do korzystania z tej metody rozliczenia.

Przykład 3
Spółka XYZ straciła prawo do korzystania z ryczałtu 10 października 2024 r. Rok podatkowy tej spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Ponownie będzie mogła „wejść” na CIT estoński od 1 stycznia 2028 r.

Jak widać, zagadnienie zatrudnienia przy rozliczaniu się ryczałtem przysporzyć może problemów organizacyjnych. Problematyczne jest również jak najbardziej efektywne korzystanie z ułatwień przewidzianych przez ustawodawcę dla małych podatników i tych którzy dopiero rozpoczęli działalność. Warto pamiętać również, iż sprawdzenie przez organy podatkowe czy podmiot warunek spełnia jest bardzo proste a same kontrole są regularnie przeprowadzane.
W przypadku wątpliwości zachęcamy zatem do konsultacji z jednym z naszych doradców podatkowych.
Więcej o CITcie estońskim przeczytają państwo na naszej stronie: Baza wiedzy – CIT estoński

Opracował: Mikołaj Sadowski, mikosadowski@eres.pl , tel. kom.+48 571-600-114