Amortyzacja środków trwałych w firmie.
Amortyzacja środków trwałych polega na postępującym, rocznym, zużyciu składników majątku poprzez odpisy amortyzacyjne. Dokonywanie umorzenia środków trwałych może wpływać pozytywnie na obniżenie podatku dochodowego. Istnieje parę metod dokonywania amortyzacji które omówione zostaną w tym artykule.
Definicja środków trwałych
Zgodnie z art.3 ust. 1 pkt. 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.( Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591) za środki trwałe uznaje się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności:
- a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz żywy.
Amortyzacja środków trwałych za pomocą metody liniowej
Metoda liniowa polega na dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych, które ustalane są na podstawie wartości początkowej środków trwałych, przy zastosowaniu stawki rocznej określonej w wykazie stawek amortyzacyjnych. Przykładowo stawka roczna dla budynków mieszkalnych stawka wynosi 1,5%. Wartość odpisu nie zmienia się i pozostaje taka sama przez cały okres amortyzacji.
Amortyzacja środków trwałych za pomocą metody przyśpieszonej.
W określonych przypadkach możliwe jest dokonanie odpisów amortyzacyjnych przy użyciu wyższej stawki amortyzacyjnej w przypadku gdy mamy do czynienia z używanymi środkami trwałymi. Za środki trwałe używane, zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350), uznaje się takie w przypadku których podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane przez podmiot inny niż podatnik co najmniej przez okres 6 miesięcy, przy czym ta definicja dotyczy środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 KŚT oraz środków transportu. W przypadku środków trwałych używanych to przedsiębiorca ustala stawkę amortyzacyjną indywidualnie, przy czym obowiązują go pewne ograniczenia dla używanego środka trwałego wprowadzonego po raz pierwszy do ewidencji. Okres amortyzacji dla takiego ŚT nie może być krótszy niż :
– dla środków transportu – 30 miesięcy
– dla środków trwałych z grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji:
– 24 miesiące przy wartości początkowej nieprzekraczającej 25 000 zł
– 36 miesiące przy wartości początkowej nieprzekraczającej 50 000 zł
– 60 miesięcy w pozostałych przypadkach.
W ustawie o PIT, w art. 22i ust. 2 przewidziano również stosowania podwyższonych stawek amortyzacyjnych o maksymalnych współczynnikach takich jak :
– 1,2 dla budynków i budowli używanych w warunkach pogorszonych
– 1,4 dla budynków i budowli używanych w warunkach złych
– 1,4 dla maszyn, urządzeń i środków transportu, z wyjątkiem morskiego taboru pływającego, używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej
– 2,0 dla maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 4–6 i 8 Klasyfikacji, poddanych szybkiemu postępowi technicznemu
Przy czym za używanie budynku w warunkach pogorszonych należy rozumieć używanie pod ciągłym działaniem wody, par wodnych, znacznych drgań, nagłych zmian temperatury oraz innych czynników powodujących przyspieszenie zużycia obiektu. Za używanie w warunkach złych uznaje się używanie budynków pod wpływem niszczących środków chemicznych, a zwłaszcza gdy służą one produkcji, wytwarzaniu lub przechowywaniu żrących środków chemicznych. Dotyczy to również silnego działania na budynek niszczących środków chemicznych rozproszonych w atmosferze, wodzie lub wydzielających się w postaci oparów, których źródłem są inne obiekty znajdujące się w pobliżu.
Amortyzacja środków trwałych za pomocą metody degresywnej.
Metoda degresywna polega na stopniowym zmniejszaniu się odpisów amortyzacyjnych gdyż zakłada się że użyteczność środka trwałego maleje. Pozwala to w praktyce na stosowanie wysokich odpisów amortyzacyjnych w początkowych latach dokonywania odpisów. W przypadku gdy wartość amortyzacji liczona tą metodą w danym roku miałaby być niższa niż ta liczona metodą liniową to przedsiębiorca zobowiązany jest na przejście na metodę liniową. Tej metody nie można stosować wobec środków trwałych zaliczonych do grup 1 i 2 KŚT oraz do grupy 3–6 i 8 Klasyfikacji, niebędącymi maszynami i urządzeniami.
Jednorazowa amortyzacja środków trwałych
Mali podatnicy oraz przedsiębiorcy którzy rozpoczęli prowadzenie działalności w danym roku podatkowym uprawnieni są dokonywania odpisów amortyzacyjnych do wysokości limitu jednorazowej amortyzacji która wynosi w 2023 roku 241 000 zł. Jednorazowej amortyzacji podlegają jedynie środki majątku które zaliczane są do grup 3-8 KŚT, bez samochodów osobowych.
Amortyzacja na gruncie podatku dochodowego.
Odpisy amortyzacyjne mogą stanowić koszt podatkowy, poza szczególnymi przypadkami. Pozwala to na zmniejszenie się podstawy opodatkowania co pozytywnie wpływa na rozliczenia z tytułu podatku dochodowego. Po upłynięciu całego okresu amortyzacji nie jest możliwe już wliczanie jej jako pomniejszenia przychodu, lecz możliwe jest dalsze używanie danego środka trwałego.
Mikołaj Sadowski, e-mail: eres@eres.pl
Zapisz się na konsultacje podatkowe: https://eres.pl/konsultanci/