25.05.2023

Sankcja podatkowa w podatku od towarów i usług.

Czynni podatnicy podatku od towarów i usług zobowiązani są do terminowego składania do urzędu skarbowego pliku JPK_V7 kwartalnie lub miesięcznie , w zależności od częstotliwości rozliczania VAT. Za nieterminowe złożenie pliku lub brak jego złożenia w ustawie przewidziana jest sankcja podatkowa. W tym artykule zostanie omówiony mechanizm jej nakładania , jej wysokość oraz możliwość jej uniknięcia.

Mechanizm nakładania sankcji podatkowej VAT

Zgodnie z art. 112b ust. 1 pkt 1. ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 Nr 54 poz. 535), zwanej dalej ustawą , w razie stwierdzenia że podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał :

1. a) kwotę zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej,
2. b) kwotę zwrotu różnicy podatku lub kwotę zwrotu podatku naliczonego wyższą od kwoty należnej,
3. c) kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe wyższą od kwoty należnej,
4. d) kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, zamiast wykazania kwoty zobowiązania podatkowego podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego,

lub ,zgodnie z art. 112b ust.1 pkt.2 ,nie złożył deklaracji podatkowej oraz nie wpłacił zobowiązania podatkowego , naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego określa odpowiednio wysokość tych kwot w prawidłowej wysokości oraz ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

W rozumieniu art. 112b ust. 2 ustawy jeśli po zakończeniu kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej w przypadkach, o których mowa w:

1) ust. 1 pkt 1, podatnik złożył korektę deklaracji uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości i najpóźniej w dniu złożenia tej korekty deklaracji wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego lub zwrócił nienależną kwotę zwrotu,

 2) ust. 1 pkt 2, podatnik złożył deklarację podatkową i najpóźniej w dniu złożenia tej deklaracji wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego

– wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosi 20% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

W przypadku gdy podatnik dokonał korekty deklaracji uwzględniającej stwierdzone nieprawidłowości zgodnie z art. 62 ust. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 422, z późn. zm.10) i wpłaceniu w dniu jej złożenia kwoty zobowiązania podatkowego lub zwrotu nienależnej kwoty zwrotu to stawka sankcji wynosi 15% zamiast 30% lub 20%.

Od 1 lipca 2023 stawki sankcji ulegną zmianie w następujący sposób : wysokość sankcji obowiązywać będzie do limitów wymienionych powyżej, a nie , jak było dotychczas, z góry określony procent co oznacza potencjalnie niższe jej wartości.

Przykładowo :

Przedsiębiorca X odliczył 100% podatku VAT naliczonego od wydatku na paliwo do samochodu używanego mieszanie , tzn. częściowo do celów prywatnych. Zgodnie z ustawą przysługuje mu odliczenie podatku w wysokości 50%. Zapłacił kwotę podatku 700 zł zamiast 1400 zł. Sankcja podatkowa wyniesie zatem do 30% kwoty zaniżenia czyli MAKSYMALNIE do 210 zł . W przypadku złożenia korekty deklaracji kwota ta może zostać obniżona maksymalnie do 15%. Mogłaby zatem wynieść np. 10% od 700 zł czyli 70 zł.

Zgodnie z art. 112c ustawy możliwe jest również nałożenie sankcji o wysokości 100% w przypadku gdy podatnik świadomie uczestniczy w oszustwach podatkowych zawyżając kwotę podatku naliczonego od faktur, które :

1) zostały wystawione przez podmiot nieistniejący,

2) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,

3) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

4) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności – wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego w części dotyczącej podatku naliczonego wynikającego z powyższych faktur wynosi 100%.

Przy czym zapisów tych nie stosuje się w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.

Uniknięcie sankcji podatkowej.

Ustawodawca przewidział również możliwość uniknięcia sankcji podatkowej VAT w następujących przypadkach(art. 112b ust. 3 ustawy):

1. Gdy podatnik złoży odpowiednią korektę deklaracji podatkowej albo złożył korektę deklaracji podatkowej z wykazanymi kwotami podatku oraz wpłacił na wpłacił na rachunek urzędu skarbowego kwotę wynikającą ze złożonej deklaracji albo korekty deklaracji podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę
2. Gdy zaniżenie kwoty zobowiązania podatkowego lub zawyżenie kwoty zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, wiąże się z popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi omyłkami lub nieujęciem podatku należnego lub podatku naliczonego w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy, a podatek należny lub podatek naliczony został ujęty w poprzednich okresach rozliczeniowych lub w okresach następnych po właściwym okresie rozliczeniowym, jeżeli nastąpiło to przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej;
3. Gdy osoby fizyczne których dotyczy ustalenie dodatkowego zobowiązania podatkowego, ponoszą odpowiedzialność za ten sam czyn za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe.

Jak widać , podatnik jest w stanie obniżyć sankcję podatkową dotyczącą podatku VAT lub nawet jej uniknąć. W tym celu musi jednak podjąć stosowne działania opisane w ustawie w określonych terminach. Zapisy SLIM VAT 3 , obowiązujące od lipca 2023 również pozytywnie wpływają na sytuację podatnika i pozwalają urzędowi na lepsze dopasowywanie poziomów sankcji zależnie od rozpatrywanej sprawy.

Mikołaj Sadowski, email: eres@eres.pl