5-09-2025

Autor: Robert Kubicki doradca podatkowy 00865, rkubicki@eres.pl , tel. kom.+48 571-600-111

1 stycznia 2026 r. mają wejść w życie zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT), które obejmują m.in. opodatkowanie wybranych dochodów fundacji rodzinnych. Projekt nowelizacji, oznaczony numerem UD293, opublikowano w systemie Rządowego Centrum Legislacji i znajduje się pod adresem:
https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12401555

Poniżej przedstawiono główne założenia projektu w odniesieniu do funkcjonowania fundacji rodzinnych.

Obowiązek utrzymania majątku przez 36 miesięcy („lock-up”)

W projekcie przewidziano, że jeżeli fundacja nabywa składnik majątku od fundatora lub podmiotu z nim powiązanego( każdy składnik mienia ), a następnie dokona jego sprzedaży przed upływem 36 miesięcy od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie, dochód z takiej sprzedaży podlega opodatkowaniu stawką CIT w wysokości 19%.

Wyjątki dotyczą niektórych aktywów nabytych rynkowo.

Ograniczenie zwolnienia z CIT dla dochodów z najmu

Zgodnie z projektowanym art. 24q ust. 2a ustawy o CIT, dochody z najmu nieruchomości nie korzystają ze zwolnienia, jeżeli:
• Nieruchomość mieszkalna nie jest wykorzystywana do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych osób fizycznych,( np. najem krótkoterminowy, Airbnb,booking)
• nieruchomość jest wynajmowana podmiotowi powiązanemu z fundatorem lub beneficjentem fundacji.

W takich przypadkach dochód fundacji z najmu podlega opodatkowaniu według zasad ogólnych.

Rozszerzenie pojęcia „ukrytego zysku” na pożyczki

Zgodnie z projektowanym art. 24q ust. 4 pkt 7, do katalogu ukrytych zysków zalicza się pożyczki udzielone przez fundację fundatorowi, beneficjentowi lub podmiotowi z nimi powiązanemu, jeżeli:
• są udzielone na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o fundacji rodzinnej,
• i nie zostały spłacone w terminie wskazanym w umowie pożyczki.

Taka niespłacona pożyczka jest traktowana jako ukryty zysk i podlega opodatkowaniu stawką 15%.

Dochody z działalności inwestycyjnej

Fundacja rodzinna może prowadzić działalność polegającą na nabywaniu i zbywaniu papierów wartościowych, udziałów, certyfikatów inwestycyjnych oraz uczestnictwie w funduszach inwestycyjnych i zagranicznych. Działalność ta, określona w art. 5 ust. 1 pkt 8 ustawy o fundacji rodzinnej, pozostaje działalnością dozwoloną.

Projekt UD293 nie przewiduje ograniczenia w zakresie wysokości udziałów w funduszach inwestycyjnych, ani nie wprowadza kryteriów związanych z wpływem fundacji na politykę inwestycyjną tych funduszy. Dochody z tego rodzaju działalności nie podlegają opodatkowaniu, dopóki nie zostaną wypłacone beneficjentowi lub nie wystąpią inne przesłanki opodatkowania.

Exit tax

Projekt ustawy wprowadza przepisy dotyczące podatku od niezrealizowanych zysków (tzw. exit tax), w przypadku przeniesienia przez fundację aktywów lub miejsca prowadzenia działalności poza Polskę. Obowiązek podatkowy powstaje w momencie zmiany rezydencji podatkowej lub wyprowadzenia majątku poza granice kraju.

Przepisy dotyczące CFC (zagraniczna jednostka kontrolowana)

Projekt przewiduje możliwość uznania fundacji rodzinnej za podmiot kontrolujący zagraniczną jednostkę, jeżeli spełnione są kryteria z art. 24a ustawy o CIT (tzw. CFC). W takim przypadku dochód zagranicznej jednostki może zostać opodatkowany w Polsce na poziomie fundacji.

Wejście w życie

Zgodnie z projektem, ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. Przepis dotyczący ograniczenia zwolnienia dla zbycia składników majątku (lock-up) ma zastosowanie do aktywów nabytych od 1 września 2025 r.