Najważniejsze zmiany w podatkach w 2020 roku

Od 1 stycznia 2020 roku:

1. Odpowiedzialność solidarna i brak możliwości zaliczenia w koszty zapłaty z tytułu transakcji powyżej 15.000 zł brutto na rachunek bankowy spoza wykazu podatników VAT (tzw. biała lista)

Podatnik nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodu płatności w części przekraczającej kwotę 15.000 zł brutto, jeżeli została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podatników VAT (tzw. biała lista) – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

W przypadku zaliczenia w koszty uzyskania przychodów kosztu wynikającego z transakcji przekraczającej 15.000 zł brutto, a potem uregulowania tego zobowiązania na rachunek bankowy spoza białej listy, podatnik ma obowiązek zmniejszyć koszty uzyskania przychodu lub zwiększyć przychód (jeżeli nie ma możliwości zmniejszenia kosztu) w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Od 1 stycznia 2020 r. konsekwencją braku zapłaty na rachunek wykazany na białej liście jest także odpowiedzialność solidarna wraz ze sprzedawcą za nieodprowadzony podatek od towarów i usług. Zwolnienie z odpowiedzialności solidarnej następuje, kiedy faktura została zapłacona poprzez split payment – jednak nabywca nadal ma obowiązek skorygować koszty.

Jeżeli płatność została dokonana na inny rachunek bankowy, podatnik ma obowiązek złożenia zawiadomienia ZAW-NR w terminie 3 dni od zlecenia przelewu. Jeśli podatnik złożył w terminie zawiadomienie, pomniejszenia kosztu lub zwiększenia przychodu nie stosuje się. Złożenie zawiadomienia zwalnia również nabywcę z odpowiedzialności solidarnej za zaległości podatkowe sprzedawcy.

2. Odpowiedzialność solidarna i brak możliwości zaliczenia w koszty płatności z tytułu transakcji przekraczającej 15.000 zł brutto z pominięciem zapłaty poprzez split payment za fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”

Z dniem 1 listopada wprowadzono sankcję dla podatnika, który mimo obowiązku nie wystawi faktury z adnotacją mechanizm podzielonej płatności. Urząd Skarbowy może nałożyć karę wynoszącą 30% podatku VAT naliczonego od wartości netto towarów lub usług z załącznika nr 15.  Sankcji nie stosuje się, kiedy nabywca zapłaci za fakturę poprzez split payment.

Od 1 listopada 2019 roku nabywca, który otrzymuje fakturę z adnotacją mechanizm podzielonej płatności, ma obowiązek zapłacić za fakturę poprzez split payment. Jeżeli mimo odpowiednio umieszczonej adnotacji płatność za fakturę została uregulowana inaczej, podatnik podlega następującym sankcjom:

• dodatkowe zobowiązanie nałożone przez Urząd Skarbowy w wysokości 30% podatku VAT naliczonego od wartości netto towarów lub usług z załącznika nr 15. Osoby fizyczne za ten czyn ponoszą odpowiedzialność karno-skarbową.
• odpowiedzialność solidarna wraz ze sprzedawcą za jego zaległości podatkowe w VAT – w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług, wykonanych na jego rzecz.

Od 1 stycznia 2020 roku ma zastosowanie nowa sankcja dla nabywców, którzy pomimo zawartej na fakturze zakupu adnotacji mechanizm podzielonej płatności dokonają zapłaty z pominięciem split payment – nie mogą oni zawrzeć kosztów uzyskania przychodu z tytułu tej faktury, chyba, że złożą zawiadomienie ZAW-NR w przeciągu trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności stosuje się  jedynie w przypadku dostawy towarów i usług z załącznika nr 15 ustawy VAT, których nabycie odbywa się w drodze transakcji przekraczającej 15.000 zł. Sankcje obowiązują również w przypadku gdy transakcja podlega obowiązkowemu mechanizmowi podzielonej płatności (towar lub usługa z załącznika 15 i transakcja powyżej 15.000 zł) a faktura nie zawiera tej informacji. Podatnik, który otrzyma błędną fakturę (z adnotacją o mechanicznie podzielonej płatności jeśli w danej sytuacji nie ma on zastosowania lub bez adnotacji jeśli ma zastosowanie), powinien wystąpić o jej korektę.

 Zakaz wystawiania faktur do paragonów niezawierających NIP-u nabywcy

Wystawiając fakturę do paragonu dla przedsiębiorstwa należy na tym paragonie umieścić numer identyfikacyjny nabywcy. Jeżeli do paragonu niezawierającego numer NIP zostanie wystawiona faktura, wobec sprzedawcy ustala się sankcję w wysokości 100% podatku wykazanego na fakturze. Sankcja jest taka sama dla nabywcy, który ujmie fakturę wystawioną do paragonu bez NIP-u. Osoby fizyczne za ten czyn ponoszą odpowiedzialność karno-skarbową.

4. Obligatoryjna korekta kosztów uzyskania przychodu z tytułu ulgi na złe długi

W przypadku braku zapłaty za fakturę w ciągu 90 dni od upływu terminu zapłaty, podatnik ma obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania za rok podatkowy, w którym minęło 90 dni od terminu zapłaty. Analogicznie, podatnik może zmniejszyć przychód o wykazaną wcześniej należność, która nie została uregulowana w terminie 90 dni od upływu terminu płatności. Zmniejszenia podstawy opodatkowania dokonuje się tylko w przypadku, kiedy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta. W przypadku zaliczek, dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki będzie zmniejszany o kwoty nieuregulowanych zobowiązań od momentu, w którym minie 90 dni od terminu zapłaty do uregulowania zobowiązania.

Powyższy przepis stanowi powrót do korekty kosztów, która miała miejsce w latach 2013 – 2015. Obligatoryjna korekta kosztów dotyczy także podatników VAT zwolnionych. W związku z tym ci przedsiębiorcy również będą mieli obowiązek pilnowania i dokumentowania zapłat za faktury.

5. Obniżenie stawki podatku z 17,75% do 17% i kwot zmniejszających podatek oraz zwiększenie kosztów uzyskania przychodu pracownika

W 2020 roku zaliczki na podatek liczone według skali będą liczone z wykorzystaniem nowej, obniżonej stawki 17% w pierwszym progu podatkowym. Za miesiące wrzesień – grudzień 2019 zaliczka przedsiębiorcy była liczona według stawki przejściowej – 17,75%. Jednocześnie obniżone zostaną kwoty zmniejszające podatek w zeznaniu rocznym za 2020 rok i tym samym kwota zmniejszająca podatek przy obliczaniu zaliczek – z 548,30 na 525,12 zł. Zwiększone zostają miesięczne koszty uzyskania przychodu pracownika:

6. Zniesienie obowiązku prowadzenia ewidencji wyposażenia oraz kart przychodów pracowników u przedsiębiorców prowadzących księgę przychodów i rozchodów

Projekt rozporządzenia skierowano do podpisu ministra. Rozporządzenia jeszcze nie ogłoszono, ale w życie wejdzie prawdopodobnie już od stycznia 2020 roku.

7. Zastąpienie odrębnych rachunków bankowych urzędów służących do wpłat podatków indywidualnymi mikrorachunkami podatników

Od 1 stycznia nie będzie można wpłacać podatku dochodowego od osób fizycznych lub prawnych oraz podatku VAT na dotychczasowe konta urzędów skarbowych. Podatnik ma obowiązek wygenerować swój osobisty mikrorachunek na stronie podatki.gov.pl, podając przy tym swój numer NIP i na ten rachunek wpłacać uprzednio wspomniane podatki. Zapłaty podatków innych niż wymienione będą się odbywały na dotychczasowych zasadach.

8. Obowiązkowe prowadzenie kas online dla niektórych firm

Od 1 stycznia 2020 roku kasę fiskalną online będą zobowiązani wdrożyć przedsiębiorcy:

• świadczący usługi naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów
• sprzedający benzynę silnikową, olej napędowy oraz gaz przeznaczony do napędu silników spalinowych

Od 1 lipca 2020 roku kasę fiskalną online będą zobowiązani prowadzić firmy:

• świadczące stałe lub sezonowo usługi związane z wyżywieniem – stacjonarne placówki gastronomiczne oraz usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania,
• zajmujące się sprzedażą  węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych.

9. Kolejne etapy wdrożenia Pracowniczych Planów Kapitałowych

Od 1 stycznia 2020 roku do wdrożenia Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) są zobowiązane firmy, które zatrudniają co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r.  Od 1 lipca 2020 PPK wdrażają przedsiębiorstwa, które zatrudniają co najmniej 20 osób zatrudnionych, według stanu na 31 grudzień 2019. Osobą zatrudnioną jest zarówno pracownik, jak i zleceniobiorca lub osoby zatrudnione na podstawie umów agencyjnych, które podlegają ubezpieczeniom społecznym.

Od 1 lutego 2020 roku:

10. ZUS Plus

Przedsiębiorcy, którzy w 2018 roku osiągnęli przychód mniejszy niż trzydziestokrotność minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu 2018 r., mogli w 2019 roku zastosować obniżoną podstawę obliczania składek ZUS. Przepis ten ma jeszcze zastosowanie w styczniu 2020 roku, jednak od 1 lutego 2020 r. zostanie on zastąpiony przepisem zmieniającym kwotę granicznego przychodu oraz sposób obliczania podstawy wymiaru składek.

Osoby, które w roku 2019 osiągną przychody mniejsze lub równe 120.000 zł, od 1 lutego 2020 r. będą mieć prawo do zastosowania obniżonych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Wysokość składek będzie uzależniona od przeciętnego miesięcznego dochodu przedsiębiorcy. Podstawa wymiaru składek nie będzie mogła przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2020 roku i nie będzie mogła być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu 2020 roku.

Przedsiębiorcy, którzy korzystali z obniżonych składek w 2019 i chcą skorzystać z obniżenia w 2020 roku, nie muszą ponownie zgłaszać się do ubezpieczeń. Osoby, które nie korzystały ze zwolnienia w poprzednim roku, a osiągnęły przychód nieprzekraczający 67.500 zł w roku 2019, powinny wyrejestrować się z dotychczasowych ubezpieczeń, a następnie zarejestrować się do nowego kodu ubezpieczenia. Rejestracji należy dokonać do 8 stycznia 2020 roku.

Przedsiębiorcy, którzy osiągnęli dochód przekraczający 67.500, ale mniejszy niż 120.000 zł w roku 2019, mogą zarejestrować się do obniżonych składek do końca lutego 2020 roku.

Od 1 kwietnia 2020 roku:

11. Likwidacja deklaracji VAT i wprowadzenie nowej struktury pliku JPK VAT

Od 1 kwietnia 2020 następuje zmiana struktury pliku JPK. Będzie on zawierał, oprócz informacji dotychczas wykazywanych, bardziej szczegółowe informacje na temat rodzaju sprzedawanych usług i towarów oraz samego charakteru transakcji. Likwidacji ulegną deklaracje VAT-7 i VAT-7K, które będą w postaci plików JPK_VAT7M lub JPK_VAT7K przesyłane do Urzędu Skarbowego. Jeżeli podatnik rozlicza się miesięcznie, do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który dotychczas składał deklarację, przesyła ewidencję JPK VAT razem z deklaracja JPK_VAT7M. Podatnicy VAT kwartalni co miesiąc przesyłają plik JPK VAT, zaś za kwartał przesyłają deklarację JPK_VAT7K razem z ewidencją JPK VAT za ostatni miesiąc kwartału.

Jeżeli podatnik stwierdzi błędy w przesłanej ewidencji lub dokona w niej zmian, ma on obowiązek w terminie 14 dni od dokonania zmian w ewidencji przesłać poprawiony plik. W przypadku stwierdzenia błędów w ewidencji przez Urząd Skarbowy, wysyła on ewidencję ze wskazaniem błędów w pliku i wzywa podatnika do skorygowania tych błędów. Podatnik ma 14 dni na przesłanie poprawionej ewidencji, od momentu doręczenia wezwania. Jeżeli podatnik w ciągu 14 dni nie prześle poprawionej ewidencji lub nie złoży wyjaśnień – lub złoży je po terminie – Urząd nakłada karę w wysokości 500 zł za każdy błąd w pliku. Karę uiszcza się bez wezwania naczelnika Urzędu Skarbowego w terminie 14 dni od doręczenia decyzji o nałożonej karze.

Uwaga: W przypadku mikroprzedsiębiorców, małych oraz średnich przedsiębiorców przepisy stosuje się od 1 lipca 2020 roku.

12. Wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT

Nowy sposób identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT zacznie funkcjonować od 1 kwietnia 2020 roku. Od tego czasu dla usług będą obowiązywały kody PKWiU 2015, natomiast dla towarów Nomenklatura Scalona (CN). Celem nowej matrycy jest ujednolicenie stawek niektórych produktów, które mimo podobnego charakteru były inaczej opodatkowane. W związku z wprowadzeniem nowej matrycy VAT zaczynają obowiązywać decyzje uzyskane przez podatników poprzez Wiążącą Informację Stawkową.

Od 1 lipca 2020 roku:

13. Ograniczenie w zakresie rozliczenia kwartalnego podatku VAT przy imporcie towarów przy zastosowaniu procedury uproszczonej

Od 1 lipca 2020 roku przedsiębiorca, który dotychczas rozliczał się kwartalnie, a dokona importu towarów poprzez procedurę uproszczoną, będzie miał obowiązek składania deklaracji miesięcznych, poczynając od miesiąca, w którym nastąpił import towarów. Podatnik może wrócić do rozliczenia kwartalnego, jednak nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy następujących po ostatnim miesiącu kwartału, w którym dokonał importu.

Opracowała: Klaudia Markiewicz